Hebt u er even de tijd voor genomen om er goed naar te kijken, deze schets van Rembrandt?

Het heeft als titel ‘De drie Maria’s bij het helige graf’. En het is een prachtige verbeelding, gezien met heel andere ogen dan we doorgaans doen. De gedachten bij deze schets zijn van een collega van mij (ds. van den Berg). Ik deel ze graag met u.

Rembrandt vertelt ons over Pasen, niet met woorden, maar met een prachtig beeld.

We zien de vrouwen, die op de Paasmorgen naar het graf van Jezus gaan. Ze vinden niet meer wat ze zoeken, maar ze worden gevonden door hun Levende Heer. Het is een wonderlijke tekening met een ongewoon perspectief. Wat hier getekend wordt heb ik nog nooit bij een andere kunstenaar gevonden. De blik is van binnen uit het graf. Door de ronde opening, waar geen steen meer voor te zien is, zien we in de verte Jeruzalem en de drie kruisen, als achtergrond van de drie vrouwen.

Zij hebben kennelijk nog niet in de gaten hebben wat er is gebeurd. Ze zien het nog niet. Maar ze zien wel dat er iets vreemds aan de hand is. Het graf ligt open naar de morgen toe. En het bed waarop het dode lichaam van Jezus gelegd was na zijn sterven is echt leeg. Hun lieve Meester is nergens meer te vinden. Ze kijken alle drie op een andere manier. De voorste kijkt wat voorzichtig naar het bed. Ziet ze het echt goed, is Jezus daar niet meer? Hoe kan dat nou, waar is Hij nu?

De tweede vrouw kijkt onder het bed. Hij zal er toch niet afgevallen zijn, of door iemand onder dat doodsbed neergelegd? De derde vrouw durft eigenlijk niet te kijken. Ze houdt haar gezicht afgewend van dat ondenkbare feit dat Jezus’ lichaam nu weg is.

Maar tegelijk zie je aan haar ogen, haar blik dat ze wel kijken wil. Maar waar kan Hij nu toch zijn?

Wat heeft Rembrandt de verlegenheid en twijfel van de zoekende vrouwen, waar de evangelisten van spreken, op onnavolgbare wijze verbeeld!
Maar het meest bijzonder is het perspectief van de tekening. De schilder neemt de kijker vanuit zijn positie mee van binnen naar buiten. Vanaf de plaats waar deze vrouwen gezien worden.Door wie?

Door de engel die in dat graf plaats heeft genomen om de vrouwen in de naam van hun levende Heer te ontvangen. Zelf zien de vrouwen hem nog niet, maar in hun zoeken zijn ze gezien door de engel, en door de Heer van de engel. Rembrandt verplaatst zich als het ware met eerbied in de positie van de engelen, die niets liever doen dan zoekende zielen verrassen met de vreugde van Pasen.

‘Wat zoeken jullie de levende bij de doden, Hij is hier niet, Hij is opgewekt.’ Kijk maar goed naar de plaats waar ze Hem gelegd hadden, die is leeg!

De vrouwen hebben Hem niet gezien, maar ze zijn gezien. Wij zijn gezien.

Als je dat maar ziet, dat is ons geloof, dat is Pasen. Ziet u het, wat de engel zegt?

‘Hij is hier niet, Hij is opgewekt!