Pinkstervuur

Op zondag 24 mei 2015 stond de dienst in de Koepelkerk in het teken van het Pinksterfeest en het Doopfeest. Beide feesten hebben te maken met de Heilige Geest en deze wordt verbeeld met het vuur. De tongen van vuur kennen we van de uitstorting van de Heilige Geest en vuur is in de christelijke kunst de ultieme test voor zuiverheid of voor geloof. Dominee. Bouwknegt noemde in zijn preek het vuur de verbeelding van de Geest.

Beide feesten komen geweldig samen in de symboliek in de kerk. Overal in de kerk namelijk is het vuur verbeeld in het houtsnijwerk. Op de hoeken van het doophek (!) staan brandende oliepotten. Het vuur van deze oliepot kan met een schuif hoger en lager gezet worden, net zoals met olielampen. Op de traphoek naar de preekstoel staat ook een oliepot maar zonder schuif! Ook in de detaillering is deze oliepot anders dan de oliepotten op het doophek. Dit vuur kan dus niet worden gedoofd en staat dus heel toepasselijk symbool voor het eeuwige woord dat vanaf de preekstoel wordt gebracht. Aan weerszijden van de deur in het doophek staan siervazen met elk 3 kleine vuurtjes en een slinger van eikenblad met eikeltjes. Eikels zijn een teken van vruchtbaarheid, voorspoed en het vermogen tot geestelijke groei uit de kern van de waarheid. Heel toepasselijk bij de doop van kinderen, vandaar dat deze vazen op het doophek staan. De symboliek wordt nog sterker als je bedenkt, dat vroeger gedoopt werd binnen het doophek en het kind langs dit vuur in de dooptuin werd gebracht.

Bovenop het klankbord van de preekstoel staat ook vuur uitgebeeld evenals op de vazen bovenop het orgel. Omdat de kerk en het orgel tegelijk gemaakt zijn, is het niet toevallig, dat het vuur ook op het orgel staat. Als je de symboliek doortrekt, betekent dit dat met de orgelmuziek de Heilige Geest hoorbaar en voelbaar wordt.

Bij de restauratie in 1970-1980 zijn er ook oliepotten geplaatst op het doophek tegen de muur en op de voormalige kerkvoogdijbank, de linker grote bank aan de noordkant; dit is waarschijnlijk gedaan om het kerkinterieur evenwichtiger te maken.

De linkerfoto is de siervaas aan weerskanten van de deur, de middelste de oliepot op het doophek en de rechter foto is van de oliepot op de trap naar de preekstoel. Het zijn dus niet zomaar wat versieringen die de houtsnijder Johann Georg Hempel 235 jaar geleden gemaakt heeft. Hij heeft heel goed nagedacht over de symbolische betekenis van het houtsnijwerk in de kerk en op welke plek dit kwam te staan.

Durk Osinga