De pelikaan op de preekstoel

Geplaatst op april 30, 2017

Home Kerkelijk erfgoed De pelikaan op de preekstoel

Exemple

De pelikaan op de preekstoel

Als we in de Koepelkerk samenkomen, luisteren we als het goed is naar de dominee. Maar soms willen de gedachten wel een afdwalen. Als dat gebeurt, laat je ogen dan eens afdwalen naar de lessenaar waar de oude statenbijbel op ligt. De lessenaar wordt ondersteund door een vogel, die vlees prikt uit zijn hals en daarmee zijn jongen voedt. Deze vogel is de pelikaan.

In een eerder artikel is de pelikaan als symbool van de opofferende liefde al even genoemd. Dit symbool is gebaseerd op de legende, dat pelikanen vlees uit hun eigen borst pikken en daarmee hun jongen voedt. In de oudste christelijke dierenboeken wordt een vergelijking gemaakt tussen de pelikaan die zijn kinderen met zijn eigen bloed voedt en Christus die zijn bloed voor de mensheid heeft vergoten.

De lijdenstijd en Pasen is de tijd dat wij het lijden van Jezus gedenken en vieren wij de opstanding van Jezus uit de dood. Deze opofferende liefde van Jezus Christus heeft ons immers bevrijd van alle zonden. Dat een kerk in Leeuwarden de Pelikaankerk heet, is niet alleen een verwijzing naar de Pelikaanstraat, waar deze kerk staat maar zeker ook een verwijzing naar Jezus Christus.

Als je dan even afdwaalt van de liturgie en je ogen vasthoudt aan de pelikaan en deze symboliek, dan is de aanwezigheid in de kerk niet voor niets geweest.

Het houtsnijwerk is gemaakt door Johannes George Hempel, die woonde in Sneek en Harlingen en is afkomstig uit Duitsland. Hempel heeft veel houtsnijwerk gemaakt in Sneek (stadhuis) en Harlingen (Grote Kerk en woonhuizen). Hij heeft in 1768 de bijzondere preekstoel en doophek in Sexbierum gemaakt en in 1779 de preekstoel en doophek in de Koepelkerk. In de Vrije Fries 2015 staat een uitgebreid overzicht over Hempel en zijn houtsnijwerk.

De preekstoel en doophek in Sexbierum is ouder en Hempel heeft veel symbolen ook gebruikt in de Koepelkerk zoals de vier jaargetijden en de pelikaan. Deze vormt daar de bekroning op de houten doopboog aan het doophek.

Durk Osinga

Gerelateerd

Kanselbijbel in de Kruiskerk

Op de meeste preekstoelen van de Protestantse kerken in Nederland ligt een opengeslagen kanselbijbel. Een mooi symbool waaruit bli...

Lees meer →

Kindersterfte door pokkenepidemie

In de Koepelkerk liggen twee grafsteentjes van kinderen van dominee Petrus Nota, die predikant was in Berltsum van 1775 tot 1808. ...

Lees meer →

Latijn en scholen

Latijn en scholen In het vorige artikel over ons kerkelijk erfgoed traden we de wereld binnen van het Latijn. Latijn was vroeger w...

Lees meer →