Korter kan ik het niet samenvatten wat muziek kan doen met mensen. Het brengt allerlei emoties bij mensen naar boven: blijdschap, verdriet, ingetogenheid en uitbundigheid. Vanouds worden daar naast de menselijke stem muziekinstrumenten bij gebruikt. Soms een enkel instrument maar vaak ook een veelheid van instrumenten. En de oude en nieuwe muziekstukken zijn daarbij van onschatbare waarde. 

Het hele dorp heeft dit weer ervaren bij de brand bij muziekvereniging Opmaat, waarbij veel muziekinstrumenten en muziekstukken verloren zijn gegaan. Ook dan zie je wat muziek doet met mensen. Muziek maken geeft ook weer kracht en het elan waarmee Opmaat de zaken weer oppakt duidt erop, dat muziek ook Opmaat de kracht geeft er weer te bovenop te komen. 

In onze beide kerken hebben we twee prachtige muziekinstrumenten staan, die beide een veelheid van instrumenten bevatten. Het Boegem orgel uit 1968 in de Kruiskerk heeft 19 stemmen en het Mitterreither orgel in de Koepelkerk uit 1780 heeft sinds de restauratie in 1980 (weer) 17 stemmen.  

En we hebben maar liefst 6 organisten, die als een dirigent bij toerbeurt ‘voor het korps’ staan. Zij versterken elk met een eigen speelwijze de emotie in de kerkdienst met muziek.  

Het gaat te ver de beide disposities te beschrijven maar bij muziekinstrumenten als een fluit, hoorn en trompet kan elk zich wel wat bij voorstellen. Maar het wordt al lastiger bij een flageolet, gemshoorn, viola di gamba, nachthoorn, roerfluit, gedekte fluit of dulciaan. Deze laatste bijvoorbeeld is de voorganger van de fagot, een instrument dat in elk klassiek orkest aanwezig is. Bij de restauratie van de kast van het Mitterreitherorgel zijn nieuwe vleugelstukken gemaakt waarop muziekinstrumenten zijn afgebeeld, zoals een gemshoorn, een luit en viola di Gamba (maar ik kan mij vergissen). 

Veel mensen vinden tegenwoordig orgels maar saai en gedateerd en houden liever van moderne instrumenten. Gitaar vind je inderdaad niet bij orgels maar daar houdt het wel zo’n beetje mee op. Het zijn meer de muziekstukken en stijlen in een kerkdienst, die minder passen bij de muziek emotie van de jeugd. Daarom is het mooi, dat de organisten in hun vrije werk ons geregeld laten genieten van moderne muziek op het orgel. En daarmee geven zij aan, dat orgels heel goed bij de huidige muziekstijlen kunnen passen. De verschillende emoties die ook de moderne stijlen oproepen passen ook heel goed bij de emoties tijdens een dienst. De organisten spelen daar een heel belangrijke (dirigenten)rol. 

Durk Osinga 

PS Wie heeft trouwens een foto van het orgel in de Geref. Kerk aan de Wiersterdyk?